به گزارش روابط عمومی دانشگاه علم و فرهنگ از جهاددانشگاهی، به دنبال موفقیت‌آمیز بودن انجام تست گرم نخستین قطار مترو ملی، طی مراسمی با حضور رییس جمهور و جمعی از مدیران شهرداری و اعضای شورای اسلامی شهر تهران فردا پنج‌شنبه (19 فروردین‌ماه) از قطار مترو ملی با 85 درصد تولید داخل رونمایی خواهد شد.

انجام این مگا پروژه فناورانه کشور که به همت پژوهشگران و مهندسان جهاددانشگاهی، شرکت واگن سازی تهران، شرکت مپنا و ۱۸ شرکت دانش‌بنیان، تکمیل و به مرحله بهره‌برداری رسید از آن جهت حائز اهمیت است که خیلی‌ها باور نداشتند که این کار مهم در داخل و به‌ویژه بخش سیستم پیچیده کنترلی آن قابل انجام باشد، اما با دانش و تلاش جهادی طراحی و تولید سیستم رانش که به لحاظ فناوری پیچیده‌ترین قسمت قطار مترو محسوب می‌شود و در صنعت مترو سازی از آن به‌عنوان مغز، قلب و ماهیچه‌های یک قطار نامبرده شده و حدود ۳۰ درصد قیمت یک قطار را تشکیل می‌دهد به بهترین شکل و با پیشرفته‌ترین فناوری توسط جهادگران جهاددانشگاهی در واحد علم و صنعت انجام گرفت.

تولید مغز، قلب و ماهیچه‌های یک قطار مترو توسط جهادگران جهاددانشگاهی

در این رابطه دکتر حمیدرضا طیبی رییس جهاددانشگاهی بیان کرد: سیستم رانش شامل بخش کنترل مرکزی یا TIMS، بخش انتقال انرژی الکتریکی به‌قطار مترو یا H.V. BOX، بخش کنترل دور موتورهای الکتریکی یا MCM ها بخش تأمین انرژی مصرفی داخل واگن و شارژ باطری‌های اضطراری، ACM، موتورهای الکتریکی، گیربکس‌ها و مقاومت‌های ترمزی روسلف‌های الکتریکی است .

وی بابیان اینکه کشورمان در حال احداث خطوط مترو در 9 کلان‌شهر (تهران، مشهد، اصفهان، شیراز، تبریز، قم، اهواز، کرج و کرمانشاه) است و هم‌چنین تصویب‌شده تا برای شهرهایی که جمعیت آن به بالای یک‌میلیون نفر است، خطوط مترو ایجاد شود گفت: برای راه‌اندازی این خطوط به هزاران واگن مترو نیاز بوده که برخی این نیاز را به 10 هزار واگن برآورد می‌کنند.

دکتر طیبی در ادامه با بیان اینکه تصور کنید اگر این واگن‌ها و تجهیزات پیشرفته به‌کاررفته در آنها مثل بدنه، شاسی و یا بوژی؛ سیستم رانش و یا حرکت، ترمزها، درب‌ها، سیستم‌های تهویه، کلیه دکوراسیون داخلی و سایر اجزاء ساخت داخل شود چه حجم عظیمی از محصولات ساخت داخل در کشور تولید می‌شود؟ ادامه داد: کشورهای همسایه و سایر کشورها نیز یا صاحب خطوط مترو بوده و یا به‌سرعت به‌دنبال ایجاد آن هستند که جهاددانشگاهی بااطلاع از استراتژی توسعه خطوط مترو و شروع متروی تهران و با اتکاء به تجربیات ارزشمند خود در تولید فناوری مختلف در حوزه‌های برق و مکانیک، طراحی و ساخت پیشرفته‌ترین بخش واگن‌های مترو به‌نام سیستم کامل رانش واگن‌های مترو (Full ProPulsion System) را از سال 1383 در دستور کار خود قرار داد.

وی با بیان اینکه طراحی و ساخت یک رام قطار هفت واگنه مترو کار عظیمی بود که نقطه اصلی انجام آن در زمان بررسی برنامه ششم توسعه کشور در مجلس شورای اسلامی توسط جهاددانشگاهی گذاشته شد عنوان کرد: علی‌رغم مشکلات حاصل از تحریم در تامین قطعات با لطف خداوند و همت جهادی همه دست‌اندرکاران این پروژه فاز اول طراحی ساخت و تست آزمایشی را در پایان ۱۸ ماه با موفقیت به پایان رساندیم.

تلاش جهاددانشگاهی برای اجرای پروژه طبق زمان‌بندی تعیین‌شده

گفتنی است، یکی از ملزومات بهره‌وری حداکثری از شبکه راه‌آهن ریلی درون‌شهری تامین به‌موقع ناوگان حمل‌ونقلی و تعمیرات دوره‌ای قطعات مستعمل قطارهای مترویی است و با توجه به افزایش طول شبکه و تعداد ایستگاه‌های مترو در کلان‌شهرها نیاز به افزایش و همچنین تجهیز واگن‌ها بوده است که به دلیل تحریم‌های سخت بین‌المللی در سال‌های اخیر امکان توسعه این ناوگان نبود. به همین منظور با عنایت به لزوم تحقق ماده ۵۴ قانون برنامه ششم توسعه از تیرماه سال ۹۸ همکاری مشترکی بین معاونت علمی ریاست جمهوری، راه‌آهن شهری و صندوق نوآوری و شکوفایی شکل گرفت تا طی قرارداد ۱۸ ماهه، پروژه قطار مترو به سرانجام برسد. در این پروژه سهم ۲۵ درصدی تا ۳۰ درصدی شرکت‌های داخلی از دانش طراحی، ساخت و تامین قطعات قطارهای مترو به ۸۵ درصد افزایش‌یافته است.

قطار ملی مترو با توجه به توانمندی‌ها و ظرفیت‌های موجود در کشور و با همکاری شرکت‌های مختلف داخلی ازجمله ۱۸ شرکت دانش‌بنیان و چهار مجموعه صنعتی به نام‌های جهاددانشگاهی، شرکت واگن سازی تهران، مپنا و ایریکو با در نظر گرفتن ۱۸ زیرسیستم طراحی‌شده و تغییرات اعمال‌شده در آن بر اساس تجربیات ۲۰ سال گذشته در استفاده از سه نسل واگن‌ها صورت پذیرفته است.
طراحی و ساخت سیستم رانش، تهویه مطبوع، بدنه قطار، بوژی، ترمز، راهروی بین واگنی، درهای قطار، دکوراسیون داخلی و هوشمندسازی سیستم اطلاعات ازجمله مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته توسط شرکت‌های داخلی برای تولید قطار ملی مترو بوده است.

تلاش جهاددانشگاهی در این مسیر، اجرای پروژه طبق زمان‌بندی تعیین‌شده، با رعایت کامل استانداردهای بین‌المللی و براساس دانش و فناوری بومی بود که بنا به گفته مسئولان حامی این طرح، جهاددانشگاهی در این زمینه عملکرد بسیار خوبی داشته است و در همین زمینه معاون علمی و فناوری رییس جمهور در آخرین روزهای اسفندماه در مراسم تفاهم‌نامه بازسازی کامل ۳۱ رام قطار مترو و انعقاد قرارداد خرید ۱۰۵ دستگاه واگن قطار مترو از جهاددانشگاهی برای انجام این پروژه ملی قدردانی کرد.

میلیاردها تومان صرفه‌جویی ارزی با داخلی‌سازی قطار متر ملی

همچنین علی امام، مدیرعامل متروی تهران نیز به نقش جهاددانشگاهی در ساخت قطار ملی اشاره‌کرده و با بیان اینکه این نهاد درزمینه ساخت تکنولوژی رانش قطارهای مترو وارد میدان شد و توانست با موفقیت به این دستاورد برسد، تأکید کرد: ازآنجایی‌که قطارهای مترو، فاقد لوکوموتیو هستند و از هفت واگن، ۵ واگن خودکشش هستند، باید سیستم رانش آنها به‌خوبی فعال باشد و کنترل لازم را نیز انجام دهد که خوشبختانه این سیستم مهم توسط جهاددانشگاهی تعبیه‌شده و با داخلی‌سازی این قسمت، میلیاردها تومان در ساخت قطارها صرفه‌جویی ارزی شده است.

مدیرعامل متروی تهران در مورد دستاوردهای قطار ملی مترو گفت: ایجاد حداقل ۲۵ هزار شغل مستقیم و غیرمستقیم، فعال شدن حدود ۲۵۰ شرکت داخلی درزمینه تأمین مواد اولیه و همچنین سازندگان قطعات صنعت ریلی، کاهش ۲۰ تا ۲۵ درصدی قیمت تمام شده واگن‌های مترو، صرفه‌جوئی ارزی، توسعه فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان مرتبط با این صنعت، استفاده از ظرفیت کامل پنج شرکت واگن‌ساز و ‌... بخشی از ثمرات پروژه قطار ملی مترو است.

باروحیه جهادی دستیابی به هر فناوری امکان‌پذیر است

همان‌گونه که اشاره شد به سرانجام رسیدن این پروژه بزرگ ملی که آن را به‌عنوان گام مهمی در مسیر خودکفایی در سیستم ریلی شهری نام می‌برند، در سالی که رهبر انقلاب اسلامی آن را «تولید؛ پشتیبانی‌ها، مانع‌زدایی‌ها» نام‌گذاری فرمودند از آن جهت حائز اهمیت است که خیلی‌ها باور نداشتند که این کار مهم در داخل آن هم با وجود تحریم‌های ظالمانه و سنگین انجام پذیر باشد، اما همان‌گونه که دکتر طیبی نیز در مصاحبه‌ها پیرامون این پروژه ملی تاکید کرده‌اند: ما در جهاددانشگاهی باروحیه جهادی که تقاطع سه عامل ایمان، علم و عمل است، باور داریم که دستیابی به هر فناوری امکان‌پذیر بوده و چنانکه آن را در تولید فناوری‌های دیگر اثبات کرده بودیم توانستیم در تولید این فناوری نیز موفق شویم.